- مقدمه:
اندونزی، به عنوان پرجمعیت ترین کشوراسلامی جهان، نقش مهمی درجهان اسلام دارد. حدود 87 درصد از جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می‌دهند که اکثریت قریب به اتفاق آنها پیرو مذهب اهل سنت و جماعت هستند. اهل سنت در اندونزی با تنوع فراوانی روبرو هستند و از جنبه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی بررسی می شوند. این پژوهش به بررسی جامع اهل سنت در اندونزی می‌پردازد.
- بخش اول: تاریخچه ورود اسلام به اندونزی
- ورود اسلام از طریق بازرگانان
ورود اسلام به اندونزی از قرن هفتم میلادی و از طریق بازرگانان عرب، پارسی و هندی آغاز شد. این بازرگانان از مسیرهای تجاری به مناطق ساحلی سوماترا و جاوا رسیدند و با تجارت و ارتباطات فرهنگی، اسلام را به این مناطق معرفی کردند. بازرگانان مسلمان، علاوه بر تجارت، به تبلیغ دین اسلام نیز می‌پرداختند و با ازدواج با زنان محلی و تشکیل خانواده‌های مسلمان، به گسترش اسلام کمک می‌کردند.
- نقش پادشاهان درگسترش اسلام
سلطنت های محلی، مانند سلطنت سامودرا پاسای در سوماترا و سلطنت ماجاپاهیت درجاوا، نقش مهمی در گسترش اسلام داشتند. این سلطنت ها با پذیرش اسلام به عنوان دین رسمی خود، به ترویج و تقویت این دین در مناطق تحت کنترل کمک می کردند. پادشاهان مسلمان از طریق حمایت از علمای دینی، تأسیس مدارس اسلامی و ساخت مساجد به ترویج اسلام می پرداختند
سلطنت های تاثیرگزار درگسترش اسلام در اندونزی عبارتند از:
- سلطنت سامودرا پاسای: یکی از اولین پادشاهی های اسلامی در اندونزی که در شمال سوماترا واقع شده بود. این سلطنت در قرن سیزدهم میلادی به اسلام گروید و نقش مهمی در ترویج اسلام در منطقه داشته است .
- سلطنت دماک: واقع در جاوه مرکزی، این سلطنت در قرن پانزدهم میلادی به اسلام گروید. پادشاهان دماک نقش مهمی در ترویج اسلام در جاوه داشته اند.
- سلطنت ماتارام: این سلطنت نیز در جاوه واقع شده و در گسترش اسلام در این منطقه نقش اساسی داشته است . سلطان های ماتارام به دین اسلام گرایش داشته و به ترویج فرهنگ و آموزه‌های اسلامی پرداختند.
این سلطنت ها از طریق تجارت، دیپلماسی، و فعالیت‌های فرهنگی به گسترش اسلام کمک کردند و تاثیر عمیقی بر تاریخ و فرهنگ اندونزی گذاشتند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سلطنت ها و نقش آنها در تاریخ اسلامی اندونزی، می‌توانید به منابع تاریخی مراجعه کنید که به زبان اندونزیایی در دسترس هستند.
- تأثیر تصوف و علمای محلی
تصوف و علمای محلی نیز نقش بسزایی درگسترش اسلام در اندونزی ایفا کردند. طریقت های صوفیانه مانند نقشبندیه و شاذلیه با تأکید بر جنبه های معنوی و اخلاقی اسلام، بسیاری از مردم محلی را به این دین جذب کردند. علمای صوفی با سفر به مناطق مختلف و برگزاری جلسات ذکر و موعظه، به تبلیغ و ترویج اسلام پرداختند.
در تاریخ اندونزی، چندین عالم دینی برجسته در گسترش اسلام نقش مهمی داشته‌اند. برخی از این علما عبارتند از:
- والی سانگو (Wali Songo) - گروهی از نه عارف که درقرن پانزدهم و شانزدهم میلادی به گسترش اسلام درجاوه کمک کردند. این گروه شامل شخصیت هایی مانند سونان گرسیک، سونان کودوس و سونان کالیجاگا است که با استفاده از رویکردهای فرهنگی و اجتماعی مختلف، به ترویج اسلام پرداختند.
- حمزه فنصوری (Hamzah Fansuri) - شاعر و عارف سوماترایی که در قرن هفدهم میلادی می‌زیست. وی یکی از پیشگامان تصوف در منطقه آسه و شناخته‌شده برای ترویج اسلام به شیوه‌ای عرفانی است.
- شیخ نورالدین الرانیری (Nuruddin al-Raniri) - عالم و محققی که در قرن هفدهم در آسه فعالیت می‌کرد و به خاطر تلاش‌هایش در دفاع از عقاید اسلامی و مبارزه با اندیشه‌های بدعت‌آمیز شناخته شده است.
این علما نه تنها در زمینه های دینی و فلسفی نقش داشته‌اند، بلکه در شکل‌گیری فرهنگ و جامعه اندونزیایی نیز تأثیرگذار بوده‌اند.
- بخش دوم: مذاهب اهل سنت در اندونزی
- شافعی
مذهب شافعی، یکی ازچهار مذهب اصلی اهل سنت، رایج‌ترین مذهب دراندونزی است. حدود 99 درصد از مسلمانان اهل سنت در اندونزی پیرو مذهب شافعی هستند. این مذهب توسط امام شافعی (150-204 هجری قمری) تأسیس شد و بر مبنای قرآن، سنت، اجماع و قیاس استوار است.
ویژگی ها و اصول مذهب شافعی:
تأکید بر پیروی از سنت پیامبر اسلام (ص) و اجتهاد درمسائل فقهی.
قبول قیاس به عنوان یکی ازمنابع اجتهاد.
تأکید بر رعایت عدالت و اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی.
فقه شافعی با بسیاری از سنت ها و رسوم فرهنگی اندونزیایی سازگار بوده و به همین دلیل پذیرش آن توسط مردم محلی آسان تر بود. انعطاف‌پذیری و توجه به عادات و رسوم محلی در فقه شافعی باعث شد که این مکتب به راحتی درجامعه اندونزی نهادینه شود.
- شخصیت های بنام شاخه شافعی در اندونزی که اسلام رحمانی را گسترش دادند
در اندونزی شاخه شافعی از اسلام به عنوان مذهب غالب اهل سنت پذیرفته شده و بسیاری از شخصیت های بنام این شاخه درطول تاریخ نقش مهمی درگسترش اسلام رحمانی ایفا کرده‌اند. دراینجا به معرفی چند تن از این شخصیت‌ها می‌پردازیم:
- شیخ یوسف المکاسری 1626-1699
شیخ یوسف المکاسری یکی از مشهورترین علمای شافعی اندونزی است. وی در منطقه ماکاسار در جزیره سولاوسی به دنیا آمد و تحصیلات دینی خود را درحجاز تکمیل کرد. شیخ یوسف با بازگشت به اندونزی، به آموزش و ترویج تعالیم اسلام رحمانی پرداخت و نقش مهمی در مقاومت علیه استعمار هلند ایفا کرد. وی به دلیل تعالیم اخلاقی و صلح‌آمیز خود شناخته می شود.
- کیایی حاجی احمد دحلان1868-1923
کیایی حاجی احمد دحلان بنیانگذار سازمان محمدیه، یکی از بزرگ ترین و تأثیرگذارترین سازمان‌های اسلامی دراندونزی است. او با تأسیس این سازمان در سال 1912، به آموزش و ترویج اصول اسلام رحمانی و مدرن‌سازی آموزش دینی پرداخت. حاجی احمد دحلان تأکید زیادی بر آموزش و پرورش، رفاه اجتماعی، و همزیستی مسالمت‌آمیز داشته است .
- حاجی عبدل وحید هاشم 1926-1953
حاجی عبدل وحید هاشم یکی از علمای برجسته و تاثیرگذار اندونزی است. او در۱ ژوئن ۱۹۱۴ در جومبانگ، جاوه شرقی به دنیا آمد و از خانواده‌ای برجسته و مذهبی بود. پدر وی، حاجی محمد هاشم اشعری، مؤسس نهضت العلماء (NU)، یکی از بزرگترین سازمان‌های اسلامی در اندونزی بوده است .حاجی عبدل وحید هاشم نقش مهمی در استقلال اندونزی ایفا کرد و به عنوان اولین وزیر امور دینی اندونزی خدمت کرد. او همچنین عضو کمیته تهیه و تدوین قوانین اساسی کشور بود که نقش اساسی در شکل‌گیری پایه‌های کشور اندونزی داشته است. وی به عنوان وزیر امور دینی اقدامات مهمی انجام داد، از جمله اجباری کردن آموزش دینی درمدارس عمومی و تأسیس مؤسسات آموزشی اسلامی. وی همچنین به عنوان یکی از اعضای "کمیته نه" نقش کلیدی در تدوین اصول بنیادین کشور ایفا کرد که بعدها به عنوان "پانچاسیلا" شناخته شد، اصولی که هماهنگی بین ادیان مختلف را ترویج می‌داد. عبدل وحید هاشم در۱۹ آوریل ۱۹۵۳ دریک حادثه رانندگی در سیماهی، جاوه غربی درگذشت و به عنوان یکی از قهرمانان ملی اندونزی شناخته می شود. پسر وی عبدالرحمن وحید (گاس دور)، چهارمین رئیس‌جمهور اندونزی بود.حاجی عبدل وحید هاشم، یکی از بنیانگذاران و رهبران برجسته سازمان نهضت العلماء است. این سازمان که درسال 1926 تأسیس شد، به ترویج اسلام رحمانی و سنت های شافعی در اندونزی می پردازد.
کیایی حاجی عبدالرحمان واحد 1940-2009
کیایی حاجی عبدالرحمان واحد معروف به گوس دور، رئیس‌جمهور پیشین اندونزی و یکی از رهبران برجسته سازمان نهضت العلماء بود. وی به دلیل تعالیم و اقدامات خود در ترویج اسلام رحمانی، حقوق بشر، و دموکراسی شناخته می شود. گوس دور نقش مهمی در بهبود روابط بین مذهبی و ترویج صلح و همبستگی در اندونزی ایفا کرده است.
- شیخ علی مصطفی یعقوب1952-2016
شیخ علی مصطفی یعقوب یکی از علمای برجسته شافعی و امام جماعت مسجد استقلال در جاکارتا بود. او با تدریس و نویسندگی در زمینه‌های مختلف دینی، به ترویج اسلام رحمانی و تقویت فهم صحیح از آموزه‌های اسلامی پرداخت. شیخ علی مصطفی یعقوب تأکید زیادی بر تسامح، همزیستی مسالمت‌آمیز، و عدالت اجتماعی داشته است .
- شیخ محمد یوسف القرداوی
شیخ محمد یوسف القرداوی، با وجود اینکه اصلیت مصری دارد، تأثیر زیادی بر مسلمانان شافعی اندونزی گذاشته است. او با نوشته ها و تعالیم خود در زمینه اسلام رحمانی و فقه شافعی، نقش مهمی در ترویج آموزه‌های مدرن اسلامی در اندونزی ایفا کرده است.
این شخصیت ها با فعالیت ها و تعالیم خود، به گسترش اسلام رحمانی و تقویت ارزش‌های اخلاقی و انسانی در اندونزی کمک کرده‌اند. آنها با تأکید برآموزش، همزیستی مسالمت‌آمیز، و عدالت اجتماعی، نقش مهمی در شکل‌دهی به جامعه اسلامی مدرن و متساهل در این کشور داشته‌اند.
- حنفی
مذهب حنفی، دومین مذهب بزرگ اهل سنت، در اندونزی کمتر رایج است و تنها حدود 0.5 درصد از مسلمانان اهل سنت پیرو این مذهب هستند. این مذهب توسط امام ابوحنیفه (80-150 هجری قمری) تأسیس شد و به ویژه در مسائل فقهی به استفاده گسترده از قیاس و استحسان معروف است.
ویژگی‌ها و اصول مذهب حنفی:
استفاده گسترده از قیاس و استحسان در مسائل فقهی.
تأکید بر عقل و استدلال در اجتهاد.
پذیرش گسترده‌تر از اصول و قواعد فقهی در مقایسه با سایر مذاهب.
تفاوت‌های منطقه‌ای و تنوع فرهنگی اندونزی نیز باعث پذیرش و گسترش مکتب‌های مختلف فقهی، از جمله مکتب حنفی، در این کشور شد. برخی از مناطق اندونزی به دلیل روابط تاریخی و فرهنگی با مناطق پیرو مکتب حنفی، این شاخه فقهی را پذیرفتند و ترویج دادند.
- مالکی
مذهب مالکی، تأسیس شده توسط امام مالک بن انس (93-179 هجری قمری)، در اندونزی نیز کمتر رایج است و کمتر از 0.2 درصد از مسلمانان اهل سنت پیرو این مذهب هستند. این مذهب بیشتر در شمال آفریقا و برخی از کشورهای عربی رایج است.
ویژگی‌ها و اصول مذهب مالکی:
تأکید بر سنت و عمل اهل مدینه به عنوان منابع اصلی اجتهاد.
استفاده محدود از قیاس در مسائل فقهی.
تأکید بر رعایت عدالت و اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی.
ورود تجار و مبلغین مسلمان از شمال آفریقا: تجار و مبلغین مسلمان از مناطقی مانند مراکش و تونس که پیرو مکتب مالکی بودند، نقش مهمی در انتقال و گسترش این شاخه فقهی به اندونزی داشته اند. این تجار با تجارت و تبلیغ اسلام، آموزه‌های مکتب مالکی را به مردم محلی معرفی کردند.
- حنبلی
مذهب حنبلی، تأسیس شده توسط امام احمد بن حنبل (164-241 هجری قمری)، در اندونزی بسیار نادر است و کمتر از 0.1 درصد از مسلمانان اهل سنت پیرو این مذهب هستند. این مذهب به شدت بر پیروی از سنت و احادیث نبوی تأکید دارد و استفاده محدودی از قیاس دارد.
ویژگی‌ها و اصول مذهب حنبلی:
تأکید بسیار زیاد بر سنت و احادیث نبوی.
استفاده محدود از قیاس و اجتهاد.
پذیرش گسترده‌تر از اصول و قواعد فقهی در مقایسه با سایر مذاهب.
علما و مبلغین مشهور حنبلی مذهب که به اندونزی سفر کردند، نقش مهمی در پذیرش و گسترش این مکتب فقهی داشتند. این علما با تأسیس مدارس دینی و تدریس فقه حنبلی، این مکتب را در میان مردم محلی تثبیت کردند.
- بخش سوم: سازمان های اصلی و مهم اهل سنت در اندونزی
- نهضت العلماء (NU)
نهضت العلماء یا NU بزرگترین سازمان اسلامی در اندونزی است. این سازمان در سال 1926 توسط کیائی حاجی محمد حاشم اشعری تأسیس شد. هدف اصلی NU حفظ و ترویج اسلام سنتی و فرهنگ اسلامی بومی اندونزی است NU نقش مهمی در حوزه‌های آموزشی، اجتماعی و سیاسی ایفا می‌کند. این سازمان با تأسیس مدارس اسلامی (پسانترن) و دانشگاه‌ها، نقش مهمی در آموزش و تربیت جوانان مسلمان ایفا کرده است.
- محمدیه (Muhammadiyah)
محمدیه دومین سازمان بزرگ اسلامی در اندونزی است که در سال 1912 توسط احمد دحلان تأسیس شد. این سازمان تمرکز بر اصلاحات اجتماعی و دینی و ارائه آموزش مدرن دارد. محمدیه با تأسیس مدارس، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها، نقش مهمی در توسعه اجتماعی و فرهنگی اندونزی ایفا کرده است. محمدیه همچنین با تأسیس مراکز تحقیقاتی و مؤسسات خیریه، به توسعه علمی و اجتماعی کشور کمک می‌کند.
- پرساتوان تاراویحین اندونزی (Persatuan Tarbiyah Islamiyah)
پرساتوان تاراویحین اندونزی سازمانی با تمرکز بر آموزش اسلامی و مذهبی است. این سازمان با تأسیس مدارس و مؤسسات آموزشی، نقش مهمی درترویج آموزش اسلامی در سراسر اندونزی دارد. پرساتوان تاراویحین با برگزاری دوره‌های آموزشی و برنامه‌های فرهنگی، به ترویج ارزش‌های دینی و اخلاقی می‌پردازد.
- بخش چهارم: تأثیر اجتماعی و فرهنگی اهل سنت
- نقش مدارس اسلامی (پسانترن)
مدارس اسلامی یا پسانترن‌ها یکی از ارکان اصلی نظام آموزشی اسلامی در اندونزی هستند. این مدارس تحت نظارت سازمان‌هایی مانند NU و محمدیه فعالیت می‌کنند و نقش مهمی در آموزش و تربیت جوانان مسلمان ایفا می‌کنند. پسانترن‌ها علاوه بر آموزش‌های دینی، به آموزش‌های علمی و حرفه‌ای نیز می‌پردازند و به تربیت نسل های آینده کمک می‌کنند.
- حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی بومی
اهل سنت در اندونزی نقش مهمی در حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی بومی ایفا می‌کنند. مراسم‌ها و جشن‌های مذهبی، مانند مولود النبی و عید فطر، با شکوه خاصی برگزار می‌شوند .این مراسم‌ها با برگزاری نماز جماعت، سخنرانی‌های دینی و برنامه‌های فرهنگی همراه هستند و به تقویت همبستگی اجتماعی کمک می‌کنند.
- فعالیت های خیریه و اجتماعی
سازمان های اسلامی اهل سنت در اندونزی در حوزه‌های خیریه و اجتماعی نیز فعالیت‌های گسترده‌ای دارند. تأسیس بیمارستان ها، کلینیک ها، مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای و مؤسسات خیریه از جمله این فعالیت‌هاست. این سازمان ها با ارائه خدمات بهداشتی و آموزشی به مناطق محروم و نیازمند، به بهبود شرایط زندگی مردم کمک می‌کنند.
- بخش پنجم: نقش سیاسی اهل سنت
- تأثیر در سیاست های ملی
اهل سنت در اندونزی نقش مهمی در صحنه سیاسی کشور ایفا می‌کنند. حزب‌های سیاسی مرتبط با NU و محمدیه از جمله احزاب مهم در اندونزی هستند و در تعیین سیاست های ملی و تصمیم‌گیری‌های حکومتی نقش دارند. این احزاب با شرکت در انتخابات و حمایت از نامزدهای خود، به تأثیرگذاری در سیاست‌های کشور کمک می‌کنند.
- رهبران مذهبی و تصمیم‌گیری های سیاسی
رهبران مذهبی اهل سنت تأثیر زیادی در تصمیم‌گیری‌های سیاسی در اندونزی دارند. آنان در بسیاری از موارد به عنوان میانجی در منازعات سیاسی و اجتماعی عمل می‌کنند و با نفوذ معنوی خود، بر تصمیمات حکومتی تأثیر می‌گذارند. این رهبران با ارائه مشاوره‌های دینی و اخلاقی، به تصمیم‌گیری‌های سیاسی و انتخاباتی کمک می‌کنند.
بخش پنجم: چالش ها و فرصت ها
- رشد افراط‌گرایی
یکی از چالش‌های اصلی اهل سنت در اندونزی، رشد افراط‌گرایی است. برخی گروه‌های افراطی با تفسیرهای سخت‌گیرانه و تحریف شده ازاسلام، تلاش می‌کنند تا تأثیرات منفی برجامعه داشته باشند. مقابله با این گروه‌ها و ترویج اسلام میانه‌رو و معتدل از وظایف اصلی سازمان‌های اسلامی است. سازمان‌های اسلامی با برگزاری برنامه‌های آموزشی و فرهنگی، به مقابله با افراط‌گرایی می‌پردازند.
- جهانی سازی و تغییرات اجتماعی
جهانی سازی و تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، چالش های جدیدی برای اهل سنت دراندونزی به همراه داشته است. حفظ هویت اسلامی و فرهنگی در برابر تأثیرات جهانی‌سازی از مسائل مهمی است که باید به آن پرداخته شود. سازمان‌های اسلامی با استفاده از فناوری های نوین و روش‌های آموزشی مدرن، به تقویت هویت اسلامی کمک می‌کنند.
- فرصت های توسعه آموزشی و فرهنگی
با وجود چالش‌ها، فرصت‌های زیادی نیز برای توسعه آموزش و پرورش اسلامی و ترویج ارزش‌های دینی وجود دارد. سازمان‌های اسلامی می‌توانند با استفاده از فناوری‌های نوین و روش‌های آموزشی مدرن، به ارتقاء سطح آموزشی و فرهنگی جامعه کمک کنند. این سازمان‌ها با تأسیس دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی پیشرفته، به توسعه علمی و فرهنگی کشور کمک می‌کنند.
- گروه های همسو اهل سنت در اندونزی و نسبت انان با جمهوری اسلامی ایران:
در اندونزی، برخی گروه های اهل سنت وجود دارند که به دلایل مختلفی با جمهوری اسلامی ایران همسویی دارند. این همسویی ممکن است به دلایل مذهبی، فرهنگی، سیاسی، یا اجتماعی باشد. در ادامه به برخی از این گروه ها اشاره می‌شود:
- نهضت العلماء (Nahdlatul Ulama - NU):
- نهضت العلماء بزرگترین سازمان اسلامی دراندونزی است که به دلیل مواضع معتدل و دیدگاه‌های باز در خصوص تعامل با دیگر مذاهب اسلامی، روابط نزدیکی با ایران دارد. این سازمان در ترویج گفتگوی بین المذاهب و همکاری با ایران در زمینه های فرهنگی و مذهبی فعال است.
- جمعیت محمدیه (Muhammadiyah):
- جمعیت محمدیه دومین سازمان بزرگ اسلامی دراندونزی است. این سازمان نیز دارای دیدگاه‌های معتدل و اصلاح‌طلبانه است و در برخی مسائل فرهنگی و اجتماعی با ایران همکاری دارد. گرچه جمعیت محمدیه کمتر از نهضت العلماء روابط نزدیکی با ایران دارد، اما در برخی زمینه‌ها همسویی وجود دارد.
- جماعت اهل سنت:
- برخی از جریان‌های اهل سنت در اندونزی به دلیل مواضع مشترک درمسائل جهانی اسلام و ضدیت با تروریسم و افراط‌گرایی، با ایران همسویی دارند. این گروه‌ها ممکن است به طور مستقیم با ایران همکاری نداشته باشند، اما دیدگاه‌های مشابهی در مسائل کلان جهان اسلام دارند.
- حزب عدالت و رفاه (PKS - Partai Keadilan Sejahtera):
- حزب عدالت و رفاه یک حزب سیاسی اسلامی است که در برخی مسائل سیاسی و اجتماعی با جمهوری اسلامی ایران همسو است. این حزب در مبارزه با فساد، عدالت اجتماعی، و برخی مسائل بین‌المللی مواضع نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارد.
- انجمن‌های فرهنگی و مذهبی:
- برخی از انجمن‌ها و نهادهای فرهنگی و مذهبی در اندونزی به دلیل روابط فرهنگی و آموزشی با ایران، با جمهوری اسلامی همسویی دارند. این انجمن‌ها معمولاً در زمینه‌های آموزشی، تبادل فرهنگی، و برگزاری مراسم‌های مذهبی مشترک فعالیت دارند مانند انجمن صلح
همسویی این گروه‌ها با ایران معمولاً در زمینه های فرهنگی، آموزشی، و تبادل مذهبی است و کمتر جنبه‌های سیاسی و نظامی دارد. روابط ایران با این گروه‌ها نشان‌دهنده تلاش‌های دو کشور برای تقویت روابط فرهنگی و مذهبی و ترویج همبستگی اسلامی است.
- زمینه ها و روش های همکاری و اعتمائ سازی
- برگزاری کنفرانس ها و سمینارهای بین‌المللی:
ایران با برگزاری کنفرانس ها و سمینارهای بین‌المللی با محوریت جهان اسلام خصوصا وحدت اسلامی، علمای اهل سنت اندونزی را به شرکت دعوت می‌کند. این رویدادها فرصتی برای تبادل نظر و افزایش تعاملات فرهنگی و مذهبی است .
- تبادل دانشجویان و اساتید:
اعطای بورس‌های تحصیلی به دانشجویان اهل سنت اندونزی برای تحصیل دردانشگاه‌های ایران و همچنین اعزام اساتید ایرانی به دانشگاه‌ها و مدارس دینی اندونزی یکی از راه های موثر برای ایجاد اعتماد سازی و همکاری است.
- تأسیس مراکز فرهنگی و آموزشی:
ایران با تاسیس مراکز فرهنگی و آموزشی می تواند در فعالیت های فرهنگی و آموزشی کشور میزبان مشارکت کند. این مراکز به ترویج فرهنگ و تمدن اسلامی و ایجاد پیوندهای فرهنگی میان دو کشور کمک می‌کنند.
- انتشار کتاب ها و مجلات:
انتشار و ترجمه کتاب ها و مجلات اسلامی به زبان های محلی اندونزی ، یکی دیگر از راه های ترویج همکاری های فرهنگی است. این اقدام به فهم بهتر از دیدگاه های متقابل کمک می‌کند.
- برنامه تبادل هیات علمایی:
دعوت از علمای اهل سنت اندونزی برای بازدید از ایران و برگزاری جلسات مشترک با علمای ایرانی به منظور بحث و تبادل نظر درمسائل مختلف مذهبی و اجتماعی از اقدامات مهم و اثرگذار میان دو کشور است .
- همکاری در مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم:
همکاری در مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم، یکی ازمسائل مشترک جهان اسلام است که با برنامه ریزی مدون و مستمر، زمینه های ایجاد اعتماد و تقویت روابط میان دو کشور فراهم می شود.
- دلایل همکاری و اعتمادسازی
- تقویت وحدت اسلامی:
یکی از اهداف اصلی جمهوری اسلامی ایران درهمکاری با اهل سنت اندونزی، تقویت وحدت اسلامی و جلوگیری از تفرقه میان مسلمانان است. این همکاری ها به ترویج همبستگی و اتحاد بین مذاهب مختلف اسلامی کمک می‌کند.
- تبادل فرهنگی و دینی:
تبادل فرهنگی و دینی به تقویت روابط دوجانبه و افزایش فهم متقابل بین دو کشور کمک می‌کند. این تبادل ها به توسعه روابط دوستانه و افزایش همکاری‌های فرهنگی و مذهبی منجر می‌شود.
- افزایش نفوذ و تعاملات بین‌المللی:
همکاری با اهل سنت اندونزی به ایران کمک می‌کند تا نفوذ خود را درجهان اسلام افزایش دهد و روابط بین‌المللی خود را تقویت کند. اندونزی به عنوان پرجمعیت‌ترین کشورمسلمان جهان، اهمیت ویژه‌ای در سیاست خارجی ایران دارد.
- مبارزه با افراط‌گرایی:
همکاری با گروه‌ها و علمای اهل سنت در اندونزی در مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم به تأمین امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی کمک می‌کند. این همکاری ها به ایجاد جبهه‌ای متحد در برابر تهدیدات مشترک منجر خواهد شد .
- تقویت روابط اقتصادی و تجاری:
تقویت روابط فرهنگی و مذهبی می تواند به توسعه روابط اقتصادی و تجاری نیز منجر شود. افزایش همکاری های فرهنگی و آموزشی می‌تواند به گسترش روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشوربا توجه به تحریم ها ظالمانه کشورهای غربی خصوصا آمریکا کمک کند .
- نتیجه‌گیری
اهل سنت در اندونزی با تاریخچه‌ای غنی و نقش برجسته درجامعه، فرهنگ و سیاست این کشور، یکی از ارکان اصلی اندونزی مدرن هستند. با وجود چالش‌های موجود، این جامعه توانسته است با حفظ ارزش‌ها و فرهنگ خود، در جهت توسعه و پیشرفت کشورگام های مهمی بردارد. آینده اهل سنت در اندونزی به توانایی آنها در تطبیق با تغییرات جهانی و حفظ هویت اسلامی بستگی دارد. اندونزی به عنوان بزرگترین کشور مسلمان و یکی از اقتصادهای نوظهور درجهان، فرصت های مناسبی را برای همکاری با ایران در زمینه‌های مختلف فراهم می‌کند. اهل سنت در اندونزی به عنوان بخش عمده‌ای از جمعیت این کشور، نقش مهمی در این همکاری ها خواهد داشت. براین اساس با توجه به تنوع فرهنگی و مذهبی موجود دراندونزی، اشتراکات فرهنگی ،تبادل فرهنگی و آموزشی می‌تواند به تعمیق روابط بین مردم دو کشورکمک کند. همچنین توسعه همکاری های اقتصادی، علمی و فناوری می‌تواند به پیشرفت و توسعه هردو کشور منجر شود. در نهایت همکاری های دوجانبه می‌تواند به تقویت روابط دوستانه و پایدار بین ایران و اندونزی منجر شود.
منابع:
کتاب "تاریخ اسلام در اندونزی" نوشته احمد نادیع
مقاله "نقش سازمان‌های اسلامی در اندونزی" منتشر شده در مجله اسلام شناسی
https://id.wikipedia.org/wiki/Mazhab
https://id.wikipedia.org/wiki/Mazhab
https://www.dictio.id/t/bagaimana-sejarah-munculnya-sunni/
https://www.neliti.com/publications/292400/madzhab-dan-faktor-penyebab-terjadinya-perbedaan
https://www.dakwah.id/pertumbuhan-mazhab-syafii-di-indonesia/
· Departemen Agama RI
- سایت رسمی وزارت امور دینی اندونزی
· Nahdlatul Ulama (NU)
- وب سایت رسمی نهضت العلماء
· Muhammadiyah
- وب سایت رسمی محمدیه
· Majelis Ulama Indonesia (MUI)
- شورای علمای اندونزی
· Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan
- وزارت آموزش و فرهنگ اندونزی
· Badan Pusat Statistik (BPS)
- مرکزآمار رسمی اندونزی
· Jurnal Studia Islamika
- مجله مطالعات اسلامی
· Jurnal Ulumul Qur’an
- مجله علمی مطالعات قرآنی
· Kompas
· Tempo
· Antara News
· Detik
· Republika
· Jakarta Post
· Liputan6
· BeritaSatu
· Islam Indonesia
· Harakatuna
· Gatra
· Koran Sindo
نظر شما